Gümrük alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin usul ve esaslar 23.03.2023 Tarihli 32141 Sayılı Resmi Gazete ile yayımlanan “7440 Sayılı Kanun Kapsamında Gümrük Alacaklarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Tebliğ” ile belirlenmiştir.
Yayımlanan Tebliğ, 31.12.2022 tarihinden önce doğan gümrük yükümlülüğü, Bakanlık bağlı idarelerince 6183 sayılı yasaya göre; gümrük vergileri, idari para cezaları, faizler, gecikme faizleri ve gecikme zammı alacaklarını kapsamaktadır.
Yapılandırma vadesi geldiği hâlde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan alacaklara uygulanmakla birlikte yapılandırma kapsamına giren kesinleşmiş alacaklarda vergi aslına bağlı olan cezalar tamamen silinecektir.
Vergi aslına bağlı gecikme zamları ve faizleri yerine Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi) aylık değişim oranları baz alınacak olup, bu husus ihtirazı kayıtla verilen beyannameler üzerine tahakkuk etmiş olan vergilerde bu kapsama dahildir.
- Kesinleşmiş Cezalarda %50 (Vergi Asıllarına Bağlı Olmaksızın)
- Eşyanın Gümrük Değerine Bağlı Kesinleşmiş Cezalarda %70
tahsilinden vazgeçilecektir.
12.03.2023 tarihi itibarıyla ilk derece yargı mercileri nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan gümrük vergilerine ilişkin tahakkuklarda alacak tutarın;
- Gümrük vergilerinin % 50’sine denk gelen Yİ-ÜFE miktarının ödenmesine ile kalan tutara ilişik düzenlenen ceza ve gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecektir.
İstinaf/Temyiz veya Karar Düzeltme aşamasında olup terkin veya tasdike ilişkin Karar olması halinde;
- Gümrük Vergilerinin %10’u ile Yİ-ÜFE faiz tutarının ödenmesi şartında, kalan tutara ilişik düzenlenen ceza ve gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecektir.
- İş bu konu gümrük vergileri ödenip sadece cezai tutar dava konusu edilmiş veya edilme aşamasındaysa, ceza tahsilinden vazgeçilecektir.
Vergi aslına bağlı olmayan ve İstinaf/Temyiz veya Karar Düzeltme aşamasında olan cezalarda;
- İlgili kanunda ki bulunan maddeler kapsamında safhasına göre %10, %25 veya %50 sinin ödenmesi koşuluyla kalan cezaların tahsili alınmayacaktır.
Eşyanın Gümrük Değerine Bağlı Kesinleşmiş olmayan ve İstinaf/Temyiz veya Karar Düzeltme aşamasında olan cezalarda;
- İlgili kanunda ki bulunan maddeler kapsamında safhasına göre %5, %15 veya %30 unun ödenmesi koşuluyla kalan cezaların tahsili alınmayacaktır.
Kanunun kapsadığı dönemlere ait, yayım tarihinden önce başlanılan gümrük incelemeleri ile ek tahakkuk işlemleri devam edilecek olup, bu işlemlerin tamamlanmasından sonra tahakkuk eden vergilerin;
- %50’si ile Yİ-ÜFE faizinin ödenmesi halinde kalan miktarın vergi aslı kapsamındaki cezaların tahsili alınmayacaktır.
- Vergi aslına bağlı olmayan cezaların %25’i, gümrüklenmiş değere ilişkin cezaların %15’i ile vergi aslının %50’si ile Yİ-ÜFE faizinin ödenmesi halinde; kalan miktarın ve cezanın tahsili alınmayacak olup bu husus kanunun kapsadığı dönemlere ilişkindir. Ayrıca kanunun yayımı tarihinden önce tamamlandığı halde, bu tarihte ya da sonrasında gümrük idaresine gönderilen müfettiş raporları için de geçerli olacaktır.
İnceleme safhasında olan işlemlerde, inceleme başlama tarihi olarak görevlendirmeye ilişkin Bakanlık Makamı onay tarihi; GDTBM Kontrol Şubelerince yapılan incelemeler ile diğer incelemelerde görevlendirme tarihi esastır.
Kanunun kapsadığı döneme ilişkin olup, Gümrük Kanuna ve ilgili diğer kanunlara göre tahakkuku ve tahsili gerektiği halde yükümlü tarafından beyan edilmeyen aykırılıklarda;
- Gümrük vergilerinin tamamı ile, Yİ-ÜFE faiz tutarının ödenmesi şartıyla para cezası tatbik edilmeyecektir.
Yapılandırma kapsamındaki hükümlerden yararlanmak isteyen borçluların;
- 05.2023tarihine kadar (bu tarih dahil) ilgili idareye başvuruda bulunmaları,
- Taksitlendirme talep edildiği durumlarda ilk taksitlerini 06.2023tarihine kadar (bu tarih dâhil), ve kalan miktarı gelecek dönemlerde en fazla kırk sekiz eşit taksitte ödemeleri,
gerekmektedir.
Yapılandırma kapsamındaki tutarın tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin veya taksitle ödenmesi durumunda;
- Yİ-ÜFE hesaplamasında farklı katsayı oranları, uygulanır iken; peşin ödenmesin durumunda, faiz tutarının %90’ı alınmayacaktır.
Yapılandırma hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların yasada belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri, kanun yollarına başvurmamaları ve bu hususlarla ilgili ilgili idareye yazılı olarak irade beyanında bulunmaları gerekir. Kanun hükümlerinden yararlanılmak üzere vazgeçilen davalarda verilen kararlar ile hükmedilen yargılama gideri, avukatlık ücreti ve fer’ileri talep edilmeceği gibi bu alacaklar için icra takibi yapılamaz
